İş yeri hekimi hizmeti, çalışanların sağlıklarının korunması, geliştirilmesi ve meslek hastalıklarının ortaya çıkması durumunda erken tanı ve tedavi hizmetinin verilmesi sürecini kapsamaktadır.
İş yeri hekimleri özellikle ani gelişen kontrol dışı durumlarda vaktinde müdahale edilmesini ve meslek hastalıklarının erken dönemde teşhis edilmesini sağlar.
İş yeri hekim hizmeti sunan sağlık uzmanlarına ise iş yeri hekimi adı verilmektedir. Peki “iş yeri hekimliği nedir?” ve “iş yeri hekimlerinin görev tanımları nelerdir?”. Öğrenmek için yazımızı okumaya devam edebilirsiniz.
İş Yeri Hekimliği Nedir?
İş yeri hekimi, iş yerinde çeşitli birimlerde çalışan kişilerin sağlık durumlarını periyodik olarak kontrol eden kişilere verilen isimdir.
Ayrıca bu kişiler, hipertansiyon gibi yaygın hastalıklar ve silikozis gibi mesleki hastalıklar açısından da koruyucu hekimlik uygulamalarında bulunmaktadırlar.
Bu uygulamalar iş yeri ortamının daha sağlıklı ve güvenli hale gelmesine yardımcı olmakla beraber, pek çok hastalığın erken dönemde teşhis edilmesine de ön ayak olmaktadır.
İş yeri hekimleri çoğu zaman koruyucu hekimlik rolünü üstlenmektedir. Kısacası bu kişiler için iş yerinde ve iş ile ilgili ortamlarda tanı ve tedavi hizmetini getirmekle yükümlü sağlık çalışanlarıdır tanımını yapmak mümkündür.
Ülkemizde ve dünya genelinde çalışanların sağlığının korunması, geliştirilmesi ve sağlık sorunlarına karşı önlemler alınması yasalarla koruma altına alınan önemli bir sorumluluktur.
Bu sorumluluğun asıl muhatabı iş yeri sahibidir. Ancak iş yerinde çalışan iş güvenliği ve sağlığı uzmanına ve iş yeri hekimine de bu noktada önemli sorumluluklar düşmektedir.
Kısacası iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri işveren, işçi, iş yeri hekimi ve iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinin ortak çalışmaları sonucunda sunulmaktadır.
İş Yeri Hekimleri Ne İş Yapar?
İş yeri hekimlerinin kanunlar kapsamında belirli görev, sorumluluk ve yetki alanları bulunmaktadır. İş yeri hekimlerinin işveren ve işçilere karşı yükümlükleri şu şekilde sıralanabilir:
- İş başvurusu yapan çalışanların, hizmet vermeye aday oldukları sektör için uygun sağlık durumuna sahip olup olmadıklarını denetlemek amacıyla muayenelerini yapmak.
- Silikozis, asbestozis, pnömokonyoz, mezotelyoma gibi meslek hastalıklarının takibini sağlamak.
- İş kazası gibi çeşitli sağlık sorunlarından dolayı beli bir süre iş ortamından uzak kalan kişilerin döndüklerinde işe dönüş muayenelerini yapmak. Bu muayene sonrasında işe dönmeye uygun olup olmadıklarını bildiren bir rapor hazırlamak.
- Çalışanların rutin sağlık kontrollerini yapmak.
- Teşhis almış önemli sağlık sorunlarına sahip hastaları, ihtiyaç olması halinde uygun tedaviyi alabilecekleri sağlık kurumlarına yönlendirmek.
- İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarıyla koordineli biçimde çalışarak iş kazasına, meslek hastalığına veya çeşitli sağlık sorunlarına neden olacak ekipman veya faktörleri tespit etmek.
- Bu tespit doğrultusunda gerekli önlemlerin alınması adına iş verenle görüşüp sürecin takibini sağlamak.
- İş yerinde çalışan yaşlı, genç ve çocuk gibi özel takip gerektiren duruma sahip kişileri tespit etmek ve bu kişilerin gerekli takibini yapmak.
- İş kazası gibi ani gelişen ve acil müdahale gerektiren durumlara gerekli ilk müdahaleyi yapmak. Ani gelişen durumların ileri tanı ve tedavi sürecinin vakit kaybetmeden yapılması için süreci yönetip hastanın, uygun sağlık kuruluşuna sevk edilmesini sağlamak.
- Çalışanlara ve iş verene iş sağlığı ve güvenliği kapsamında bu alanla ilgili konularda alınması gereken eğitimleri vermek ve eğitim programlarını hazırlamak.
- İşveren ve iş sağlığı ve güvenliği uzmanlarıyla koordineli şekilde risk değerlendirmesi, yıllık planlama ve yıllık değerlendirme raporlarını hazırlamak.
- Kurum içerisindeki iş sağlığı ve güvenliği kurulunda yer alarak bu kapsamda yapılan çalışmalarda yer almak.
- İş yerinin temizli ve hijyeninin maksimum noktada olması için gerekli denetimleri yapmak. Gereken noktada çalışanlara ve iş verene eğitimler hazırlamak.
İş yeri hekimlerinin görev ve sorumlulukları bağlı bulundukları kurum ve kurumun çalıştığı sektöre göre değişiklik göstermektedir.
İş yerinin meşgul olduğu işin tehlike düzeyine göre iş yeri hekimleri, farklı sorumluluk düzeylerine ve çalışma saatlerine sahip olurlar.
İş yerleri bu noktada az tehlikeli, tehlikeli ve çok tehlikeli olmak üzere üç farklı tehlike düzeyinde sınıflandırılmaktadır. Az tehlikeli iş yerlerinde her 2000 çalışan için, tehlikeli iş yerlerinde her 1000 çalışan için, çok tehlikeli iş yerlerinde ise her 750 çalışan için bir iş yeri hekiminin bulunması gerekir.
